مواد اولیه ادکلن چیست؟
یکی از انواع پر طرفدار عطرها، ادکلن ها می باشند. مواد اولیه ادکلن ها مقداری با سایر عطرها تفاوت دارد. در مواد تشکیل دهنده ادکلن ها بین 50 درصد تا 70 درصد الکل وجود دارد و در ترکیب آن بین 2 درصد تا 5 درصد ماده پرفیوم به کار می رود. در واقع امروزه در گروه بندی رایحه های یک عطر یا ادکلن، نمی توان یک نظر قطعی داد. بسیاری از این رایحه ها در ادکلن ها و عطرها از رایحه های متعلق به خانواده های معطر گوناگون تشکیل شده اند. حتی عطر یا ادکلنی که با عنوان یک گل خاص، به عنوان مثال گل رز یا گل یاسمن یا گل لاوندر شناخته می شود نیز دارای مواد معطری از سایر خانواده ها نیز می باشد. شاید بتوان گروه بندی خانواده های معطر را به عنوان نقطه شروعی برای توصیف عطرها و ادکلن ها دانست اما بدون شک این روش کافی نخواهد بود.در یک روش گروه بندی جدیدتر رایحه های مورد استفاده در ادکلن ها و عطرها را به پنج دسته تقسیم بندی کرده اند. اولین دسته رایحه های وابسته به گل ها، دومین گروه شامل رایحه های وابسته به رایحه چوب، سومین دسته رایحه های شرقی، چهارمین گروه وابسته به گیاهان دیگر و در نهایت رایحه های تازه در این گروه بندی قرار می گیرند.
اصطلاح ادکلن
کلمه ادکلن دارای معانی گوناگونی می باشد و در تعریف آن موارد مختلفی گفته شده است. اولین و قدیمی ترین تعریف در مورد مواد اولیه ادکلن، این مواد را مبتنی بر مرکبات دانسته اند. در واقع رایحههای ادکلن با استفاده از تقطیر عصاره مرکبات، گل و نوعی مواد چوبی به دست می آمده است. این ترکیب برای اولین بار در شهر کلن و در قرن هجدهم میلادی و توسط یوهان ماریا فارینا ابداع شد و مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفت. برخی معتقدند واژه ادوکلن به معنی آب کلن می باشد و از همین رو نام گذاری شده است. این نوع ادکلن کلاسیک تک جنسیتی بوده و تمامی افراد می توانسته اند از آن استفاده نمایند.
دومین تعریف به قرن بیستم میلادی باز می گردد که شرکت ها و کارخانه های تولید عطر با مقداری تغییر در ترکیب عطرها و سبک تر کردن این عطرها به ترکیب و فرمول ادکلن ها دست یافتند. این ادکلن ها سبک تر و رقیق شده تر از عطرها بودند و دارای غلظت کمتری نسبت به آن ها بودند. به طور کلی رایحه ادکلن ها به صورتی است که دارای کمترین غلظت از محصولات معطر می باشند.
اما سرانجام اصطلاح ادکلن در اصطلاحات عمومی و انگلیسی به عنوان عطر و رایحه ای که مردان استفاده می کنند شناخته شد. این اصطلاح ارتباطی به مقدار غلظت عطر و بدون در نظر گرفتن غلظت آن به کار گرفته می شد. در واقع عطرهای مردانه با نام ادکلن شناخته می شدند و در مقابل اصطلاح عطر برای آنچه زنان از آن به عنوان خوشبو کننده استفاده می کردند، اطلاق می شد.
مواد اولیه اسانس ها
در ترکیب مواد اولیه ادکلن ها به طور معمول از 2 درصد تا 5 درصد از روغن های اساسی و معطر استفاده می گردد. ماندگاری ادکلن ها معمولا تا دو ساعت می باشد و می تواند برای دو ساعت روی پوست باقی بماند. میزان غلظت ترکیبات ادکلن ها در حلال نشان دهنده انواع مختلف ادکلن می باشد. این حلال به طور معمول شامل اتانول و یا ترکیب اتانول و آب می باشد. شدت و ماندگاری یک عطر یا ادکلن را می توان بر اساس غلظت، مقدار و طول عمر مواد اولیه ادکلن تعیین می گردد. همچنین غلظت روغن های معطر هم می تواند بر طول ماندگاری این رایحه ها اثرگذار باشد. می توان با افزایش غلظت مواد تشکیل دهنده ادکلن ها باعث افزایش ماندگاری و طول عمر آن ها می گردد. برای بیان این غلظت از اصطلاحات گوناگونی استفاده می گردد.
در ترکیب مواد تشکیل دهنده ادکلن ها از استعاره آهنگ سازی استفاده می شود و اصطلاحا عطرسازی را به آهنگ سازی تشبیه می نمایند. در صنعت عطر و ادکلن سازی به طور کلی مواد اولیه را به سه دسته تقسیم بندی می نمایند. این تقسیم بندی بر اساس نوع بو و رایحه ادکلن صورت می پذیرد. اولین دسته از این رایحه ها آنهایی هستند که بلافاصله پس توسط حس بویایی افراد تشخیص داده می شوند. این مواد در واقع در لایه های بالایی ترکیب عطر و ادکلن قرار می گیرند و دارای مولکول های سبک و کوچکی هستند که به سرعت از ترکیب جدا می شوند. این مواد اولیه ادکلن و عطر برداشت اولیه افراد را از آن ها تشکیل می دهند و به همین علت عامل مهمی در فروش عطرها و ادکلن ها محسوب می گردند. از این نوع مواد که به صورت طبیعی موجود می باشند می توان عصاره نعناع، اسطوخودوس و گشنیز اشاره کرد.
رایحه بعدی یا رایحه میانی به آن دسته از موادی اطلاق می گردد که به عنوان یک بدنه برای یک عطر یا ادکلن نقش می آفرینند و دقیقا پیش از رایحه اصلی منتشر می شوند. این مواد در سایر مواد اولیه ادکلن ها . عطرها مانند یک قلب در بدن می مانند. این مواد و رایحه بخش های ناخوشایند و نا خوشبوی رایحه های اولیه را می پوشانند و با گذشت زمان دلپذیرتر می گردند. به عنوان نمونه هایی با رایحه هایی طبیعی از این مواد اولیه میانی می توان به رایحه آب دریا، چوب یا گل یاسمن اشاره کرد.
اما رایحه های اصلی یا رایحه های پایه بسیار به رایحه های میانی نزدیک هستند. در واقع رایحه های میانی و اصلی دارای یک تم اصلی در مواد اولیه ادکلن ها و عطرها می باشند.این رایحه های پایه، عمق و استحکام را برای عطرها و ادکلن ها به ارمغان می آوردند. ترکیبات به کار رفته برای تولید این رایحه ها به طور معمول غنی و عمیق هستند و معمولا بیش از 30 دقیقه زمان نیاز است تا بتوان آن ها را تشخیص داد. به عنوان نمونه از این رایحه ها می توان به توتون، عنبر و مشک اشاره کرد.
در مواد اولیه ادکلن ها و عطرها رایحه های بالایی و میانی معمولا تحت تاثیر رایحه های پایه هستند. اما رایحه های پایه با انواع مواد معطری که به عنوان رایحه میانی مورد استفاده قرار می گیرند، تغییر می یابند. عطر سازها برای تولید رایحه مورد نظر و متبوع خود از قوه تخیل و درک انتزاعی خود بسیار بهره می برند.